Pozwolenia na budowę domu miały zniknąć od 2023 r. Czy już można budować bez pozwolenia? To musisz wiedzieć

Od dłuższego czasu rząd zapowiada ważne zmiany w prawie budowlanym, które mają m.in. umożliwić budowę domu o dowolnym metrażu bez pozwolenia na budowę. Zgodnie z nowymi przepisami:

• inwestor będzie mógł postawić na własne potrzeby wolnostojący budynek jednorodzinny o maksymalnie dwóch kondygnacjach bez pozwolenia na budowę – wystarczy zgłoszenie z projektem budowlanym,
• konieczne będzie zatrudnienie kierownika budowy i prowadzenie dziennika budowy,
• urząd nie będzie mógł zgłosić sprzeciwu wobec takiej budowy, jeżeli inwestor złożył poprawnie wszystkie wymagane dokumenty,
• po zakończeniu prac nie będzie trzeba uzyskiwać pozwolenia na użytkowanie domu.

Wbrew wcześniejszym zapowiedziom zmiana nie weszła jednak w życie 1 stycznia 2023 r., a więc uzyskiwanie pozwoleń na budowę wciąż jest konieczne (nie dotyczy domów do 70 m kw.). Jak pokazuje strona Rządowego Centrum Legislacji, wciąż nie zakończono prac nad projektem ustawy – obecnie zajmuje się nią Komitet Rady Ministrów do Spraw Cyfryzacji (stan na 23 grudnia 2022 r.). Dopóki cały proces legislacyjny nie dobiegnie końca, zmiany w prawie nie zaczną obowiązywać.

– Szereg tytułów prasowych typu: „Budowa domu bez pozwolenia od stycznia 2023! Dotyczy wszystkich domów” po raz kolejny wprowadza w błąd i potęguje wszechobecny chaos. Ustawa jeszcze nie została złożona w Sejmie – zwraca uwagę Mariusz Okuń, rzeczoznawca budowlany z Polskiej Izby Inżynierów Budownictwa.

Jak wskazuje Okuń, ustawę musi jeszcze zatwierdzić Sejm oraz Senat i podpisać Prezydent. Obecnie nie wiadomo zatem, kiedy nowe prawo wejdzie w życie.

– Planowany termin przyjęcia projektu przez RM: I kwartał 2023 r. – można wciąż przeczytać na stronie Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.

Warto zauważyć, że nadchodząca nowelizacja prawa budowlanego, przygotowana przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii, modyfikuje nie tylko przepisy dotyczące pozwoleń na budowę. Zmian będzie znacznie więcej, a najważniejsze z nich to:

• poszerzenie katalogu obiektów i prac, na które nie trzeba uzyskiwać pozwolenia, ani dokonywać zgłoszenia (do katalogu zostaną dodane m.in. pawilony sprzedaży ulicznej oraz przepusty o długości do 20 m),
• umożliwienie budowy na zgłoszenie m.in. zbiorników na wody opadowe i roztopowe o pojemności 5–15 m3,
• wprowadzenie do polskiego prawa definicji przydomowego schronu i umożliwienie budowy schronu na zgłoszenie,
• utworzenie Bazy Projektów Budowlanych,
• wprowadzenie wyłącznie cyfrowego obiegu dokumentów budowlanych w urzędach,
• wprowadzenie kar za opóźnienia w wydawaniu pozwoleń na rozbiórkę.

Warto powiedzieć nieco więcej o Bazie Projektów Budowlanych, gdyż jej stworzenie ułatwi życie inwestorom. Wystarczy bowiem raz dodać swój projekt do BPB, żeby uzyskać indywidualny numer projektu. Później w trakcie składania rozmaitych pism do urzędu nie trzeba już dołączać do nich całego projektu domu – wystarczy podać jego numer.

– Organ obsługujący wniosek, zgłoszenie czy zawiadomienie nie będzie (...) sprawdzał i weryfikował projektu w postaci papierowej, zaś będzie miał wgląd do projektu poprzez Bazę. Wprowadzenie Bazy Projektów Budowlanych usprawni działanie organów administracji architektoniczno-budowlanej oraz organów nadzoru budowlanego – czytamy w opisie projektu ustawy na stronie KPRM.