Rusza kolejny nabór w PARP na dofinansowanie innowacji. Agencja zmienia zasady weryfikacji wniosków, bo zbyt dużo z nich odpada

Kilka dni temu PARP ogłosiła nabór wniosków do „Ścieżki SMART” w ramach programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki na lata 2021–2027 (FENG). Działanie jest skierowane do przedsiębiorców z sektora mikro-, małych i średnich firm. Jego celem jest wsparcie rozwoju prac badawczych i innowacyjnych polskich przedsiębiorstw. W związku z tym naborem, w PARP– ie zachodzi jednak także ważna zmiana. Może ona wpłynąć na to, czy wnioskodawcy będą cieszyć się z otrzymanych funduszy.

Z nowego naboru przedsiębiorcy powinni zapamiętać przede wszystkim terminy. Wnioski można składać od 27 czerwca do 24 października 2024 r. Obejmą one dwa równoległe nabory: dla pojedynczych MŚP (budżet: 2,1 mld zł) oraz nabór realizowany z myślą o projektach na rzecz dostępności (budżet: 0,222 mld zł). Kolejna sprawa to nacisk, jak PARP kładzie na rzeczywiście innowacyjny charakter przedsięwzięć, na które finansowanie będą starali się pozyskać przedsiębiorcy. To może jeszcze nie zmiana, ale podkreślenie innowacyjnego charakteru projektów to wyraźny sygnał, jaki PARP daje przedsiębiorcom, że nie warto naciągać faktów: albo coś jest innowacyjne i zasługuje na wsparcie albo nie, a wówczas nie ma co liczyć na unijne środki.

– Modułowy charakter „Ścieżki SMART” pozwala na dostosowanie możliwości wsparcia do indywidualnych potrzeb każdego wnioskodawcy. Trzeba podkreślić, że jest to program wspierający polską innowacyjność. Dlatego dofinansowanie dostaną jedynie innowacyjne projekty, dotyczące opracowania lub wdrożenia rozwiązania innowacyjnego co najmniej na skalę krajową. Źródłem innowacji są prace badawczo-rozwojowe, których realizacja lub wdrożenie jest możliwe do sfinansowania w obligatoryjnych modułach naboru – mówi Katarzyna Duber–Stachurska, prezes PARP.

PARP poinformowała w komunikacie prasowym, że zidentyfikowała potrzebę weryfikacji zasad oceny wniosków w programie. Jak utrzymuje Agencja, wspólnie z Narodowym Centrum Badań i Rozwoju oraz Instytucją Zarządzającą FENG w następstwie wspólnych prac udało się uzgodnić nowe kryteria wyboru projektów.

Oto zmiany w kryteriach oceny projektów:

• wprowadzenie oceny dwuetapowej, zamiast jednoetapowej;
• określenie minimalnej wartości kosztów kwalifikowalnych w obligatoryjnych modułach – 3 mln zł.

Wprowadzenie nowych kryteriów w ocenie wniosków okazało się konieczne, ponieważ zbyt wiele wniosków nie kwalifikowało się do procedury, już na samym wstępie.

– Przy poprzednich naborach duża liczba wnioskodawców aplikowała, nie spełniając podstawowych kryteriów. 2/3 projektów nie dotyczyło prac B+R lub innowacji co najmniej na poziomie krajowym, a więc nie wpisywało się w zakres „Ścieżki SMART” – podkreśla Izabela Wójtowicz, dyrektor Departamentu Wdrożeń Innowacji w Przedsiębiorstwach, PARP.

Jakie błędy popełniają wnioskodawcy w ocenie PARP:

• nieprzygotowanie finansowe do realizacji projektów – bez własnych środków nie można zrealizować projektu, a tym bardziej programu;
• niewłaściwe sformułowanie wskaźników;
• nieodpowiednie skonstruowanie budżetu;
• brak uzasadnienia wydatków;
• brak potencjału do realizacji prac badawczo–rozwojowych lub wdrożenia ich wyników.

– Na podstawie przeanalizowanych wniosków z poprzednich naborów, zmieniły się kryteria wyboru projektów w aktualnych naborach. Ich celem jest skoncentrowanie oceny na wnioskach mających największy potencjał zgodności z zasadami „Ścieżki SMART” i jej zracjonalizowanie. Ponadto wprowadzono zmiany mające charakter porządkowy i upraszczający. Mamy nadzieję, że zmiany te pozwolą lepiej zrozumieć zasady i priorytety konkursu, czego bezpośrednim efektem powinna być wyższa jakość składanych wniosków – dodaje Izabela Wójtowicz w przesłanej informacji.

PARP wyjaśnia, że po zmianach w kryteriach ocen wniosków, na pierwszym etapie ocenę pozytywną otrzymają tylko takie projekty, które obejmują prace B+R dotyczące opracowania nowego produktu lub procesu innowacyjnego w skali kraju lub takie, które obejmują wdrożenie wyników prac B+R w postaci nowego produktu lub procesu innowacyjnego w skali kraju.

Aby przejść pierwszy etap, każdy z modułów (B+R lub wdrożenie innowacji) musi być oceniony pozytywnie przez ekspertów. Na tym etapie nie ma też możliwości usunięcia jednego z modułów. Pozostałe wymogi są oceniane w drugim etapie.

Za sprawą takiej formuły, przedsiębiorcy szybciej dowiedzą się, czy ich projekt wpisuje się w założenia „Ścieżki SMART”. Wnioskodawcy, którzy chcą jedynie rozbudować swe zaplecza produkcyjne, doposażyć swe firmy w odpowiedni sprzęt, nie gwarantując jednocześnie realizacji prac badawczych, będą uznawani za niespełniających wymogów.

Nowe podejście PARP w ocenie wniosków zasadza się na dwóch ważnych kwestiach: posiadaniu własnego kapitału oraz rzeczywistej innowacyjności, do której drogę stanowią realne badania. Wojciech Marciniak, dyrektor Pro–Profit, specjalizujący się m.in. w zabezpieczeniu transakcji zauważył na podstawie poprzednich perspektyw, że część firm przeinwestowała, choć ten kapitał miała.

– Ich przedstawiciele wychodzili z założenia, że skoro są dostępne środki, to należy inwestować. Przedsiębiorcy sądzili, że do realnej kwoty inwestycji, na którą było stać firmę, należy dołożyć dodatkowe 30 procent, ponieważ i tak są to środki z Unii Europejskiej. Następnie pojawiał się problem z zapewnieniem produktywności dla tej inwestycji, co z kolei wiązało się ze sprzedażą środków i zapewnieniem kapitału obrotowego na zapewnienie działalności tej nowej inwestycji – opisuje ekspert.

Oznacza to, że nie wystarczy mieć kapitał początkowy na to, by mieć pewność uzyskania środków unijnych. Potrzebne jest spojrzenie także długodystansowe, by udał się nie tylko projekt pozyskania środków, ale projekt, na który mają być przeznaczone. Od czego należy zacząć, planując wniosek.

Według Wojciecha Marciniaka podstawą są na pewno środki własne przedsiębiorstwa. – Żaden bank, a w tym wypadku Unia Europejska nie rozpatrzą pozytywnie takiego wniosku i nie przyznają środków finansowych – podkreśla ekspert. Zgodnie z jego radą, należy najpierw zbudować tzw. poduszkę finansową, czyli cash flow. Należy to zrobić, korzystając wyłącznie z własnych, wypracowanych środków finansowych. Powinny one pochodzić z podstawowej działalności gospodarczej. Kolejny krok to poszukanie inwestora branżowego, a jeśli i tego mało to dobrym kierunkiem jest zwrócenie się do kapitału prywatnego. Dlaczego?

– Wiemy, że bardzo duże oszczędności są w sektorze prywatnym, ponieważ na przestrzeni ostatnich lat nie było zbyt dużych inwestycji i moim zdaniem tam środki są – zauważa Marciniak.

Kolejny krok, jaki wskazuje ekspert, to wybór instytucji finansowej, która zapewni finansowanie firmie. Chodzi o bank. – W przeszłości spotkałem się z takimi sytuacjami, że firma dostała dotację, a następnie zaczęły się nerwowe poszukiwania banku, który to sfinansuje. Było niemiłe zaskoczenie, gdy przedsiębiorca dowiadywał się, że nie dostanie finansowania z banku, ponieważ nie ma zdolności kredytowej – kończy dyrektor Pro–Profit.

Oto kroki, jakie należy podjąć celem zapewnienia płynności finansowej firmie, podczas realizacji projektu:

• zabezpieczenie środków własnych przedsiębiorstwa celem zbudowania cash flow;
• poszukanie inwestora branżowego lub kapitału prywatnego;
• wybór instytucji finansowej, poprzedzone sprawdzeniem zdolności kredytowej.

Źródła: PARP, Pro–Profit

Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Strefę Biznesu codziennie. Obserwuj StrefaBiznesu.pl!